Eindhovens Dagblad, 27 januari 2004Door Rieks Holtkamp

Inzicht. Dat is het sleutelwoord van het werk dat Piet Jeuken (61) doet. Het zelfoplossend vermogen aanspreken bij mensen die een arbeidsconflict hebben, of die als directeur-grootaandeelhouder hun bedrijf willen overdragen aan de volgende generatie, maar het bedrijf niet kunnen loslaten. Of mensen die een betere balans willen brengen in de verhouding tussen werk en privé. Want als dat inzicht er eenmaal is – je eigen krachten en zwakheden op waarde weten te schatten – kunnen ook de stappen worden gezet naar een oplossing, is de stellige overtuiging van de Helmonder.

Jeuken besliste zelf op 55-jarige leeftijd om zijn leven anders in te richten en voor zichzelf te beginnen. ‘Ik vond het tijd om mijn ervaring te gaan gebruiken op een manier die beter bij mijn levensfase past’, zegt de directeur van O-LENG.
Jeuken die bedrijfssociologie studeerde in Nijmegen, deed veel ervaring op in het bedrijfsleven, vakbeweging, bij de overheid en de politiek. Genoeg om in te zien hoe belangrijk het is voor mensen om allereerst te blijven vertrouwen op hun eigen kracht en bovendien de verhouding tussen werk en privé in balans te houden. Daartoe coacht hij cliënten, professionals, managers en zelfstandige ondernemers, in Nederland en soms in het buitenland. Vaak komen ze uit eigen initiatief, maar het kan ook gebeuren dat zijn cliënten door een bedrijfsarts worden gestuurd.
Voor zichzelf vond hij het tijd om na dertig jaar opnieuw de ‘schoolbanken op te zoeken’ voor een masteropleiding Arbeid en Gezondheid en Stressmanagement. Een ongelijke verhouding tussen werk en privé, of de noodzaak die verhouding anders te bepalen, bijvoorbeeld omdat de partner ook wil gaan werken of omdat er kinderen komen, kunnen aanleiding zijn om verandering aan te brengen in die werksituatie en het privé-leven. ‘Als je allebei plannen hebt, is het goed om die in een vroegtijdig stadium met elkaar te bespreken. Als je dat doet, is de kans dat je allebei je doel verwezenlijkt veel groter, dan wanneer je zo’n overleg achterwege laat.’
‘Het zijn natuurlijk vaak open deuren’, zal Jeuken in de loop van het gesprek enkele keren herhalen, ‘maar het blijkt dat mensen er lang niet altijd naar handelen.’ Huisartsen, advocaten en organisatieadviseurs met een zelfstandige praktijk, zijn voorbeelden van beroepsgroepen die een groot risico lopen op een verstoord evenwicht tussen werk en privé. Wat ik doe met mijn coaching en training is preventief door ze te laten ontdekken waarvan ze energie krijgen in hun werk en wat voor hen de ideale verhouding is tussen werk en privé. Zo voorkom je dat ze zichzelf uitrangeren.’

Voor bedrijven geldt ook dat ze in het personeelsbeleid meer aansluiting moeten zoeken bij de levensfase waarin medewerkers zich bevinden. ‘Als je mensen in het werk wilt motiveren en ze aan het bedrijf wilt binden, moet je iemands persoonlijke agenda even serieus nemen als zijn professionele agenda’, vindt Jeuken. ‘Dat vraagt om coachend leiderschap van managers die inzicht in zichzelf hebben en zich open durven opstellen.’
Voor de werknemer zelf geldt dat hij zich ook meer moet gaan zien als een kleine zelfstandige: iemand die zelfinzicht heeft, zijn eigen belangen op waarde weet te schatten en ook in staat is om daarvoor op te komen. De stap naar zelfstandig ondernemerschap is dan niet zo groot meer. Als bestuurslid van de Kamer van Koophandel in Oost-Brabant weet Jeuken dat 45 procent van ondernemers die bij de Kamers van Koophandel in Nederland staat ingeschreven, werken als zelfstandige zonder personeel. Zzp’ers hebben heel eigen belangen omdat ze geen werkgever en geen werknemer zijn. Vijf jaar geleden was Jeuken medeoprichter van FNV-Zelfstandige Bondgenoten, een belangenvereniging voor zelfstandigen zonder personeel die inmiddels bijna 6000 leden telt. De kracht van zzp’ers, aldus Jeuken, is dat ze op ad hoc basis kunnen netwerken. Vooral bij grotere projecten is dat van belang. Zelf doet hij dat ook, met zijn levenspartner en psychotherapeute Willie Roncken.

En wat doet hij zelf aan persoonlijk onderhoud? ‘Hardlopen door Helmond. Zo heb ik de stad in de vijf jaar dat ik er nu woon goed leren kennen. Een mooie stad.